Đào Tết: Tầm Quan Trọng Của Đào Trong Văn Hóa Và Tín Ngưỡng Người Miền Bắc Việt Nam

Đào Tết không chỉ đơn giản là một loại cây cảnh mà còn ẩn chứa nhiều giá trị văn hóa đặc sắc trong đời sống người miền Bắc Việt Nam. Theo quan niệm dân gian, đào tượng trưng cho sự may mắn, tài lộc và sức khỏe trong năm mới. Cây đào còn được coi là vật phẩm xua đuổi tà ma và mang lại bình an cho gia đình khi được bày bàn thờ tổ tiên hoặc đặt trước cửa nhà. Truyền thống chơi đào Tết đã tồn tại hàng trăm năm, nổi bật nhất ở các làng đào như Nhật Tân (Hà Nội) với những gốc đào tuyết phủ trắng trong mùa đông. Sự tỉ mỉ khi lựa chọn, chăm sóc và trang trí hoa đào thể hiện đậm nét phong tục, tâm linh và sự kính trọng đối với tổ tiên và các giá trị truyền thống. Ngoài ra, các câu chuyện về "đào thần" hay "đào tiên" cũng làm tăng thêm sự thiêng liêng và hấp dẫn đối với người thưởng hoa. Vì vậy, đào Tết vừa mang tính thẩm mỹ vừa là biểu tượng của tinh thần đoàn kết, khởi đầu một năm mới tràn đầy hy vọng và phúc lộc. Tháng 9/2024, cơn bão số 3 Yagi đổ bộ miền Bắc làm ngập úng, chết rất nhiều cây trồng trong đó có đào Nhật Tân, nhiều người lo ngại đào Tết sẽ khan hiếm, tăng giá. Đào Tết khi được trang trí khéo léo sẽ tạo nên điểm nhấn cho không gian sống, giúp ngôi nhà thêm phần rực rỡ và đậm đà hương vị ngày Tết. Một cách phổ biến là cắm đào vào bình gốm sứ truyền thống, chọn bình có màu sắc và họa tiết hài hòa để tôn lên vẻ đẹp tự nhiên của hoa đào. Ngoài ra, có thể kết hợp cành đào với các loại hoa khác như hoa mai vàng, hoa cúc để tạo nên bình hoa đa dạng màu sắc và phong cách. Cách bài trí đào trên bàn thờ cần đảm bảo sự cân đối, tránh cành quá dài gây mất mỹ quan hoặc làm vướng tầm nhìn. Một số gia đình còn trang trí thêm dây đèn led nhỏ quanh cành đào nhằm tăng sự lung linh vào buổi tối. Khi đặt đào trong phòng khách, nên chọn vị trí thuận mắt và thoáng khí để đào có thể khoe sắc lâu hơn. Những bí quyết này được áp dụng phổ biến trong nhiều gia đình miền Bắc, giúp mỗi dịp Tết đến xuân về đều có sự xuất hiện của đào Tết vừa đẹp mắt lại mang ý nghĩa sâu sắc về truyền thống và tình cảm gia đình. Hơn nửa tháng sau bão số 11, người dân làng đào Nhật Tân (Hà Nội) vẫn chưa hết bàng hoàng khi hàng nghìn gốc đào bị ngập úng, chết khô. Dù thiệt hại nặng nề nhưng họ vẫn kiên trì bám vườn, nỗ lực hồi sinh những luống đào để giữ lại sắc xuân, giữ hồn Tết cho Hà Nội.