Bảng tuần hoàn các nguyên tố là công cụ quan trọng giúp chúng ta hiểu nguyên tố là gì trong hệ thống hóa học. Đây là hệ thống sắp xếp các nguyên tố theo số nguyên tử tăng dần, đồng thời dựa trên cấu hình electron để chia các nguyên tố thành kim loại, phi kim và các khí hiếm. Qua bảng tuần hoàn, người ta dễ dàng nhận biết đặc tính của từng nguyên tố như tính dẫn điện, tính axit-bazơ hay độ hoạt động hóa học. Nguyên tố kim loại thường dễ dàng mất electron để tạo ion dương, trong khi nguyên tố phi kim có xu hướng nhận electron tạo ion âm hoặc chia sẻ electron trong liên kết cộng hóa trị. Việc hiểu rõ nguyên tố là gì cùng với vị trí của chúng trên bảng tuần hoàn còn giúp dự đoán hành vi hóa học trong các phản ứng, từ đó ứng dụng vào thiết kế vật liệu mới hoặc điều chế hóa chất phục vụ đời sống. Những yếu tố này làm nổi bật vai trò không thể thiếu của nguyên tố trong lĩnh vực hóa học và nhiều ngành khoa học liên quan. Mỗi nguyên tố được tạo thành từ cùng một loại nguyên tử, mang đặc điểm chung là có cùng số proton trong hạt nhân. Số proton này, được gọi là số hiệu nguyên tử, là dấu hiệu nhận biết duy nhất cho mỗi nguyên tố . Nguyên tố là gì không chỉ liên quan đến hóa học mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe con người và môi trường. Những nguyên tố hiếm và kim loại nặng như chì, thủy ngân, cadimi có thể tồn tại trong môi trường với nồng độ nguy hiểm, gây tác hại nghiêm trọng đến hệ thần kinh, hô hấp và sự phát triển của con người. Nguồn phát sinh kim loại nặng thường xuất phát từ hoạt động công nghiệp, chôn rác thải không đúng cách hoặc phân bón hóa học. Hiểu về nguyên tố là gì giúp các nhà khoa học và chuyên gia môi trường thiết kế các biện pháp kiểm soát, xử lý chất thải và bảo vệ hệ sinh thái cũng như sức khỏe cộng đồng một cách hiệu quả. Việc quản lý tốt các nguyên tố có hại góp phần xây dựng môi trường sống an toàn, bền vững trong bối cảnh phát triển công nghiệp và đô thị hóa nhanh chóng. - Nguyên tố hóa học là tập hợp những nguyên tử cùng loại, có cùng số proton trong hạt nhân. Như vậy, số proton là số đặc trưng của một nguyên tố hóa học. Các nguyên tử thuộc cùng một nguyên tố hóa học đều có tính chất hóa học như nhau.
