Tết Thanh Minh là ngày nào qua các năm và ảnh hưởng của dịch Covid-19 đến cách tổ chức lễ tại Việt Nam

Việc xác định Tết Thanh Minh là ngày nào qua các năm giúp người Việt duy trì được lịch trình tảo mộ đúng chuẩn mực truyền thống. Thông thường Tết Thanh Minh diễn ra vào khoảng ngày 4 tháng 4 dương lịch, đôi khi có sự điều chỉnh nhỏ tùy thuộc vào lịch âm và lịch can chi của từng năm. Trong thời kỳ dịch Covid-19, việc tổ chức Tết Thanh Minh cũng có nhiều thay đổi để đáp ứng các biện pháp giãn cách xã hội và phòng chống dịch bệnh. Nhiều gia đình không thể đến nghĩa trang hoặc nhà thờ họ, phải tổ chức việc tưởng niệm tổ tiên tại nhà hoặc qua hình thức trực tuyến. Sự thay đổi này đòi hỏi người dân phải linh hoạt và sáng tạo trong cách thực hiện nghi lễ truyền thống dựa trên sự hiểu biết rõ ràng về Tết Thanh Minh là ngày nào. Các biện pháp đảm bảo an toàn sức khỏe đã và đang giúp cộng đồng duy trì được nét đẹp văn hóa truyền thống trong điều kiện đặc biệt. Qua đó, giá trị của Tết Thanh Minh vẫn được giữ gìn dù có khó khăn, đồng thời người Việt biết cách tôn trọng và bảo vệ sức khỏe cộng đồng khi thực hiện nghi lễ. Tết Thanh Minh là dịp để con cháu tưởng nhớ tổ tiên, thường diễn ra vào khoảng đầu tháng 3 âm lịch. Tết Thanh Minh rơi vào ngày 4/4 dương lịch. Tết Thanh Minh là ngày nào nếu xét theo truyền thống Việt thường gợi nhớ nghi lễ tảo mộ, một trong những phong tục lâu đời. Thanh Minh theo nghĩa Hán Việt có thể hiểu là “sáng trong, thanh tịnh”, là thời điểm thích hợp dọn dẹp, làm mới lại phần mộ tổ tiên sau mùa đông. Tết Thanh Minh rơi vào những ngày đầu tháng 4, chính xác ngày có thể lệch nhau giữa các năm do cách tính lịch âm dương phối hợp. Người Việt từ xa xưa đã duy trì việc ra nghĩa trang thăm viếng, lau chùi mộ phần, thay hoa tươi, đốt nén nhang và cúng cỗ để tưởng nhớ ông bà, tổ tiên. Đây không chỉ đơn thuần là nghi lễ cầu an mà còn thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn sâu sắc. Việc xác định Tết Thanh Minh là ngày nào giúp gia đình chuẩn bị chu đáo, thể hiện sự trang nghiêm trong nghi thức truyền thống. Ngoài ra, ngày này còn là dịp để các thành viên trong gia đình đoàn tụ, củng cố sự gắn kết giữa các thế hệ. Hành vi tảo mộ được xem là một tiêu chuẩn đạo đức quan trọng trong xã hội Việt. Qua đó, phong tục làm mới mộ phần mang giá trị tâm linh cùng với sự trân trọng quá khứ, giúp duy trì nét đẹp văn hóa được truyền từ đời này sang đời khác. Tết Thanh Minh là ngày lễ Tết thể hiện “Đạo lý uống nước nhớ nguồn”, lòng thành kính đối với tổ tiên của người dân Việt Nam. Năm 2025 Tết Thanh Minh rơi vào thứ Sáu ngày 4/4/2025 (7/3/2025 Âm lịch), bắt đầu sau Tiết Cốc Vũ và kết thúc vào khoảng 20-21/4 dương lịch.