Yêu quái là một trong những khái niệm quan trọng trong văn hóa dân gian Việt Nam, gắn liền với nhiều truyền thuyết và câu chuyện dân gian lưu truyền qua các thế hệ. Khái niệm yêu quái thường được hiểu là những sinh vật hoặc linh hồn kỳ lạ, có khả năng siêu nhiên, có thể là ma quỷ hoặc thần linh, mang tính chất vừa thiện vừa ác tùy theo từng câu chuyện. Trong nhiều vùng miền ở Việt Nam, yêu quái không chỉ đơn giản là những nhân vật hư cấu mà còn phản ánh sâu sắc tâm linh và tín ngưỡng của người dân. Yêu quái thường xuất hiện với hình dáng kỳ dị, có khả năng biến hóa, là đối tượng để giáo dục và cảnh báo con người về các hành vi đạo đức, xã hội. Chẳng hạn, các câu chuyện yêu quái trong miền Bắc thường mang màu sắc huyền bí, gắn liền với những chuyện kể quanh rừng thiêng, núi thiêng hay sông suối. Ngược lại, yêu quái trong miền Trung và miền Nam cũng có những nét đặc trưng riêng, đậm chất vùng miền. Việc tìm hiểu về yêu quái không chỉ giúp ta hiểu hơn về văn hóa truyền thống mà còn mở ra cánh cửa tiếp cận tâm linh và cách người Việt dựng xây thế giới quan của mình thông qua những câu chuyện ma mị. Yêu quái chính là biểu tượng tinh thần phản ánh sự hòa quyện giữa nỗi sợ với sự tôn kính, thể hiện sự sâu sắc trong tư duy dân gian Việt Nam. Yokai (妖怪 – Yêu Quái ) là một loại quái vật và linh hồn siêu nhiên trong văn hóa dân gian Nhật Bản. Từ “Yokai” được tạo thành từ hai từ gốc Hán có nghĩa là “mê hoặc, hấp dẫn, tai họa” và “bóng ma, bí ẩn”. Trong kho tàng văn hóa dân gian Việt Nam, yêu quái xuất hiện với đa dạng hình thái và đặc điểm, mỗi loại lại gắn liền với những câu chuyện đặc sắc truyền đời. Nổi bật nhất là các loại yêu quái như hồn ma, quỷ dữ, quái vật rừng sâu, và thậm chí là những sinh vật nửa người nửa thú. Chẳng hạn như "Ma da" – một loại yêu quái gây ám ảnh trong dân gian miền Bắc, hay các “cô hồn” xuất hiện trong tín ngưỡng thờ cúng cô hồn ở miền Nam. Ngoài ra, yêu quái sông nước như cá thần hay các loài quái vật thủy cung cũng tồn tại trong nhiều câu chuyện dân gian, biểu hiện cho nỗi sợ về những vùng đất hoang vu, bất định. Mỗi câu chuyện về yêu quái đa số đề cao sự cảnh giác, cảnh báo con người tránh lạc lối hay gây tổn thương đến thế lực siêu nhiên. Qua từng huyền thoại, yêu quái không chỉ đơn giản là hình ảnh hù dọa mà còn mang ý nghĩa giáo dục đạo đức, giúp người đời biết trân quý sự sống và hành xử đúng đắn. Vì thế, các loại yêu quái cũng chính là biểu tượng cho sự gắn bó mật thiết giữa con người và thiên nhiên trong tâm thức truyền thống dân tộc. Khám phá thế giới yokai huyền bí trong văn hóa Nhật Bản, từ truyền thuyết đến anime, và những yêu quái đại diện cho từng vùng đất Nhật.
